Burn-out binnen het onderwijs

Uit cijfers van het CBS (2019) heeft 1 op de 5 medewerkers binnen het onderwijs een burn-out. Hiermee staat onderwijs op nummer een, boven alle beroepsgroepen. Opvallend is dat juist jonge leerkrachten (tussen 25 en 35 jaar) een verhoogde kans hebben op een burn-out. Het verloop binnen het onderwijs is daarnaast ook erg groot.

Druk van buitenaf

Mensen buiten het onderwijs hebben over het algemeen een te rooskleurig beeld van het beroep. Men roept vaak dat leerkrachten veel vakanties hebben en korte werkdagen. Terwijl er veel meer bij komt kijken dan alleen voor de klas staan. Denk aan het nakijken van toetsen en het voorbereiden van lessen. Dit vergt voor de leerkracht veel tijd en energie. Om de administratieve zaken te behappen, hebben leerkrachten een extra dag nodig naast de standaard vijf lesdagen.

Hoe kun je met al deze activiteiten en prikkels een burn-out voorkomen? Een burn-out kan niet worden voorkomen door het salaris te verhogen. Wat leerkrachten zouden helpen zijn kleinere klassen. Een mooi voorbeeld hiervan is Luxemburg. In dit land bestaan de klassen maximaal uit 16 leerlingen en in de onderbouw uit 9 leerlingen. Daarnaast maakt de leerkracht niet meer dan 23 lesuren. De overige uren worden besteed aan het voorbereiden van de lessen en het contact met ouders. De tijd en gelegenheid ligt hier dus veel ruimer dan in Nederland. Uiteraard kunnen wij dit niet één-op-één overnemen.

Neem zelf de touwtjes in handen

Hoe kun jij zelf de touwtjes in handen nemen om een burn-out te voorkomen? Allereerst is het van groot belang om je eigen tijd te bewaken. Begin de dag bijvoorbeeld vroeg om vooraf een hoop werk al af te ronden. Door het afronden van taken die je moet afronden, zorgt het uiteindelijk voor minder stress. Hierbij komt kijken dat een strakke planning en structuur de vele administratieve taken behapbaar houdt.

Werk ten tweede op een normaal tempo. Wanneer je snel wilt werken zul je meer fouten maken. Veel fouten maken geeft ook extra stress en onrust. Door een normaal tempo aan te houden en je werk goed bij te houden blijf je altijd bij.

Het is bijvoorbeeld praktisch om de kinderen elkaars werk te laten nakijken. Dit scheelt jou weer tijd. Daarnaast worden kinderen bewust van eigen fouten en leren ze elkaar kritiek te geven. Niet elke opdracht is hier geschikt voor. Misschien is het een optie om een opdracht klassikaal na te kijken? Zoek naar de mogelijkheden voor verlichting in het werk.

Het is belangrijk om altijd aan jezelf te denken. Het klinkt misschien heel egoïstisch, maar jij moet kunnen opladen. Houd weekenden dus altijd vrij. Ondanks dat je werk mee naar huis wilt nemen. Beweeg daarnaast voldoende om te zorgen dat coritosl (het stresshormoon) afneemt.

Tot slot is het van groot belang om heldere afspraken te maken. Maak met het team een taakverdeling en een planning van activiteiten wat voor iedereen helder is. Met een strakke planning kun je stress en werkdruk onder controle houden. Ook voor je collega`s is het altijd praktisch om up-to-date te zijn van de activiteiten binnen de school.

Denk je de eerste signalen te zien? Herken en erken dan dat je klachten hebt. Praat over de mentale belasting en schakel eventueel professionele hulp in.